Personages
Koen Caris (37 jaar) Schrijver van theater en proza
Theater / hoorspel
Proza
Camera en montage: Mihai Gui
Mede mogelijk gemaakt dankzij Het Nederlands Letterenfonds
Over mij
Leuk dat je een kijkje neemt op mijn website. Welkom!
Ik schrijf toneelstukken en romans, en soms ook hoorspelen, museale teksten en non-fictie. Dat doe/deed ik onder andere voor Het Nationale Theater, Kobra (voorheen Korthals Stuurman) Theaterbureau, BNNVARA, de VPRO, Bellevue Lunchtheater, Theaterproductiehuis Zeeland, Slagwerk Den Haag, Kossmanndejong, Museum Sophiahof, en De Hoorspelfabriek. Daarnaast was ik 8 jaar lang huisschrijver van het Utrechtse theatergezelschap Als de Beren Komen. Mijn romans verschijnen bij Uitgeverij Atlas Contact.
In welk genre of medium ik ook werk, mijn basis is het well-made play: goed geconstrueerde verhalen vol gelaagde personages en messcherpe dialogen. Dit combineer ik met verrassende (vaak magisch-realistische of sci-fi) elementen en poëtische, zintuiglijke taal. Zo probeer ik bijzondere wereldjes te bouwen, even herkenbaar als vervreemdend, die je verleiden en hopelijk ook een beetje verwarren.
Mijn werk won prijzen op het Café Theater Festival en het Amsterdam Fringe Festival, en werd genomineerd voor o.a. de ITs Playwriting Award, de Zilveren Reissmicrofoon en de Prix Europa. Ook ontving ik het TheaterTekstTalent Stipendium van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Mijn debuutroman Stenen eten won de Hebban Debuutprijs, haalde de shortlist voor Beste boek voor Jongeren, en was een Grote Lijster-titel.
Naast mijn schrijven, werk ik als docent theater- en prozaschrijven, eindredacteur en vertaler (NL-EN, EN-NL). Wil je meer weten? Stuur me een berichtje, of bekijk hier mijn CV!
Auteursfoto: Fjodor Buis
Contact
Vanaf 14 oktober verkrijgbaar in je (lokale) boekwinkel: mijn tweede roman Stad O.
Overal nemen schaarste en armoede toe, behalve in Stad O. Hier genieten de inwoners tal van privileges: volle schappen, grote woningen en royale salarissen. Iedereen behoort er tot de elite, dankzij de fabriek Martha waarvoor het stadje is gebouwd.
Bethe en Tobias, een stel met een kinderwens, wentelen zich in hun perfecte leven. Maar gaandeweg ontdekt Bethe dat er onverklaarbare dingen gebeuren. De fabriek lijkt gevaren met zich mee te brengen en als ze op onderzoek uitgaat, stuit ze op een muur van geheimen, onwil en angst.
Terwijl Tobias hun luxueuze bestaan wil beschermen, vraagt Bethe zich steeds sterker af: is dit nog wel de plek om een toekomst te bouwen? Stad O. schetst een samenleving waarin welvaart en veiligheid om voorrang strijden, een wereld waar we in razend tempo op af lijken te denderen.
Pers en jury’s over het debuut Stenen eten
‘Caris laat met zijn debuut zien een groot schrijver te zijn.’ – Juryrapport Hebban Debuutprijs 2022
‘Stenen eten is opvallend slim gecomponeerd […] Een in alle opzichten spannend boek.’ •••• – nrc
‘Een schitterend debuut.’ – Juryrapport Beste Boek voor Jongeren
‘Stenen eten van Koen Caris is een onverwacht literair geschenk voor elke lezer.’ **** – De Limburger
‘Een indrukwekkend debuut, vol buitensporige en doodnormale pijn, gevat in heldere zinnen met subtiel-lyrische toetsten.’ – Het Parool
‘Zinnen die je wil inlijsten, vleugje mysterie (denk aan The Virgin Suicides), en op precies de goede manier ontroerend.’ – Gerwin van der Werf
Locatietheaterstuk voor het Zeeland Nazomerfestival, aug-sept 2025.
Scènefoto’s: Bart Grietens
BROER In de zomer (de zomer!):
middagpauzes op de dijk
grof brood
paarse vingers van de braambessen
de honingzoem van bijen
voor je het korenveld in juichend geel
ladderzat word je d’r van, zo mooi
in de verte twee jochies die kluiten keilen
een kolonie blauwe reigers vliegt als één dier op
daarboven de volgevreten middagzon zo hoog als God
Naar het boek van Chris De Stoop
Chris heeft al decennia geleden het hof waar hij is opgegroeid verlaten om journalist te worden. Broer is achtergebleven en bestiert met ma nog altijd het hof, maar dat gaat steeds moeilijker. Windmolens, tomatenkassen, woonboulevards en kerncentrales hakken de horizon in stukken. Onteigening en ontpoldering dreigen. Bij elke auto die komt aanrijden, vreest Broer de groene mannen en de hormoonmaffia, die azen op weer een minieme overtreding. Broer en ma, die alles groen, biologisch en kleinschalig doen, worden afgeschilderd als dierenbeulen.
Naarmate Broer meer bedreiging ervaart wordt hij steeds nukkiger en moeilijker. Chris helpt hem en ma waar hij kan, maar ziet wanhopig en almaar machtelozer toe hoe zijn broer steeds verder stilvalt. Het aangrijpende ‘Dit is mijn hof’ is niet alleen het verhaal van een familie en een beroepsgroep in nood, maar van een manier van kijken en van leven die in rap tempo verdwijnt.
Regie: Lynn Schutter | Tekst: Koen Caris | Dramaturgie + initiatief: Liet Lenshoek | Spel: Goele Derick, Edouard Kain, Chiem Vreeken | Decor: Loek de Jongh | Lichtontwerp: Shenzi Droog | Muziek: Walvisnest | Geluid: Stan Duvekot | Kostuums: Bonnie Verhoeven | Productie: Marcel Brand, Marianne Verburg, Peter Roepman | Productiehuis Zeeland: Kim Christiaansen, An Hackselmans | Campagnebeeld: Maïten de Schepper
Landelijke tournee september-december 2024
Scènefoto’s: Annemieke van der Togt
Lees hier een tekstfragment
Koop hier de prachtige tekstuitgave van it&fb
SOFIE En wat doen wij? Wij stropen de mouwen en we claimen ons geld, alsof dat het enige is wat ertoe doet. Alsof er dan niks verloren is gegaan. En dan plaatsen we nóg een gedenksteen op het inmiddels overvolle dorpsplein, en dan gaan we in ons schoongeveegde huisje zitten wachten tot dit nog een keer gebeurt. En dan gaan we weer hetzelfde reageren, alleen dan net wat slechter, omdat het water net wat hoger komt, en wij net wat opper zijn. Moeten we straks drie mensen uit de tuin slepen. Tien. God wat zullen we sterk worden.
Nederland, 2035. Na een grote overstroming – de vijfde in tien jaar – vindt een gezin in hun tuin een aangespoelde drenkeling. Geen unicum aldaar, vele buren hadden eerder al een spoeler op hun erf, toch ontwikkelt Sofie gaandeweg een obsessie met de verdronken onbekende. Zij besluit in de tuin te blijven zitten tot zijn identiteit bekend is. Vanaf daar drijft zij steeds verder van haar leven af. Ondertussen proberen haar vrouw Tara, vader Maarten en zoon Kees het hoofd boven water te houden in een moeras aan verzekeringen en afgeschoven verantwoordelijkheden.
Waterlanders is een magisch-realistisch, queer, poëtisch familiedrama over hoe we elkaar onder druk kunnen kwijtraken. Over of je moet proberen koste wat kost rechtop te blijven staan op steeds onvastere grond, of dat je soms juist beter wél bij de pakken neer kunt zitten.
Tekst: Koen Caris | Regie: Hanneke Braam | Dramaturgie: Corien Baart | Spel: Randy Fokke, Paul R. Kooij, Jip Smit, Koen van der Molen, Alexander De Maere | Decor: Calle de Hoog | Licht: Yuri Schreuders | Kostuum: Nola van Timmeren | Compositie: Wouter Snoei | Techniek: Arnold Schut & Luuk Overeem | Regie-assistentie: Tijmen van Barneveld | Stagaire decor: Bonnie Verhoeven | Teaser/trailer: Huub Laurens
Januari, februari 2024
Actuele verhalen, tijdloze muziek
“Nederland is het meest lichtvervuilde land van Europa.
Een van de meest lichtvervuilde landen ter wereld.
Als je ons op een lichtkaart van boven ziet, zie je geen land.
Je ziet een brand.”
Nachtliefde | Nederland is verslaafd aan licht. Het duister blazen we weg met lampen. Het kunstlicht dat wij gebruiken om gebouwen, huizen, straten en kassen te verlichten, straalt kilometers ver weg, met grote gevolgen voor natuur en mens. We zijn de duisternis ontwend, weten nauwelijks meer hoe een donkere nacht eruit ziet of aanvoelt. Nachtliefde is een verhaal over minder én ander licht. Een verhaal over waarom wij als meest lichtvervuilde land ter wereld het donker weer moeten gaan houden.
Wat heeft Haydn te maken met klimaatverandering? Wat heeft Schumann van doen met dementie? SPRAAKMAKERS is een gloednieuwe concertserie die klassieke muziek combineert met verhalen van nu. Nederlandse topacteurs combineren prikkelende verhalen over de wereld van nu met bijpassende klassieke muziek. Tegelijkertijd verteld én gespeeld, als een theatraal muziekverhaal.
Teksten: Rick Steggerda, Koen Caris, Annet Bremen
Musici: Matangi Quartet, Slagwerk Den Haag en pianist Thomas Beijer
Acteurs: Gijs Scholten van Aschat, ‘Ntianu Stuger en Rick Paul van Mulligen
Winnaar ‘Hebban Debuutprijs 2022’, Finalist ‘Beste Boek voor Jongeren 2022’ (CPNB), Grote Lijster-selectie 24/25
‘Slim gecomponeerd en spannend romandebuut’
**** – NRC –
‘Stenen eten is een indrukwekkend debuut, vol buitensporige en doodnormale pijn, gevat in heldere zinnen met subtiel-lyrische toetsen.’– Het Parool –
‘Een onverwacht literair geschenk voor elke lezer’
**** – De Limburger –
‘Misschien wel het beste debuut van dit jaar’
**** – Perfecte Buren –
‘[Caris’] oog voor detail en de bij vlagen hallucinante beelden maken van Stenen eten een originele, lichamelijke roman.’
– Expreszo –
‘Strakke compositie gevat in subtiele beelden […] De zinnen zijn helder, trefzeker geformuleerd en bevatten licht-poëtische beelden die een prettige gelaagdheid aan het verhaal en de personages geven.’
– De Reactor –
‘Een meesterlijke roman.’
– Bob Kappen (Athenaeum Boekhandel) –
Bestel Stenen eten hier.
Lees hier de proloog.
Mooi nieuws: Uitgeverij Noordhoff heeft Stenen eten geselecteerd als Grote Lijster-titel 24/25! Zij hebben een mooie nieuwe uitgave ontworpen, speciaal voor middelbare schol(ier)en. Vanaf 1 mei voor een zachte prijs te koop. Je kunt de Lijster-editie hier bestellen.
Het dorp van de 17-jarige Ben wordt opgeschrikt door een reeks zelfmoorden onder de jongeren. Drie jaar eerder maakte zijn oudere zus een einde aan haar leven. De zelfmoorden blazen het smeulende verdriet van Ben opnieuw aan en zetten hem in het middelpunt van een mysterie waarmee hij niets te maken wil hebben. Tijdens een hittegolf die het dorp van binnenuit droogkookt, wordt Ben gedwongen om zijn gevoelens van schuld en schaamte omtrent de dood van zijn zus onder ogen te zien.
Stenen eten is een beklemmende roman over hoe verdriet en verveling een groep jongeren kunnen laten ontsporen. En over waarom mensen met dezelfde pijn elkaar niet altijd goed kunnen helpen.
‘Na de examens volgen de feesten. De meeste leerlingen denken dat ze gezakt zijn, dus drinken en dansen ze nog harder. De temperatuur blijft stijgen. De weerberichten spreken van een hittegolf, veroorzaakt door een hardnekkig hogedrukgebied, maar de leerlingen weten wel beter. Zij weten dat zíj het zijn, die het kwik omhoog hebben gejaagd. Dat het hun lichamen zijn en hun kersverse volwassenheid.’
(beeld: z.t. 1998, Elspeth Diederix, ontwerp: Tjade Bouma)
Landelijke tournee januari-mei 2023
Foto’s: Annemieke van der Togt
CARMEN
Weet je waar ik van baal? Ik schaam me. Ik vind niet dat ik me zou moeten schamen, maar ik schaam me rot. Ik baal dat ik me metéén afvraag of ik dan niet genoeg ben geweest voor jou. Terwijl – jij zou je moeten afvragen of jij wel genoeg bent geweest voor mij. Altijd met één been in andere levens.
Het gaat reclameman Stijn voor de wind, totdat liefde van zijn leven Carmen de diagnose borstkanker krijgt. Terwijl zij behandeld wordt, zoekt de overspelige Stijn een uitvlucht in het nachtleven, vrouwen en een affaire. Wat doet rouw met je? Kun je begrip opbrengen voor vreemdgaan als het helpt om overeind te blijven? En hoe houd je de moed erin als je eigen lichaam je in de steek laat? Komt een vrouw bij de dokter is een voorstelling over liefde, schofterigheid, schuldgevoelens, afscheid nemen en het vinden van humor als de dood steeds dichterbij komt.
Roman: Kluun
Bewerking: Koen Caris
Regie: Ignace Cornelissen
Spel: Xander van Vledder, Maartje van de Wetering, Teunie de Brouwer en Marie Louise Stheins
Decor: Ascon de Nijs
Kostuums: Carin Eilers
Lichtontwerp: Stefan Dijkman
Muziek: Wouter Snoei
Foto’s: Annemieke van der Togt
‘…een steeds benauwender huiskamerdrama […] met een paar explosieve ontwikkelingen.’ – Het Parool
‘… meeslepende theaterbelevenis, met excellent spel’ – Elsevier
‘Ontketende Hajo Bruins als diabolische vader’ – NRC
‘Duizelingwekkende kettingreactie’– De Theaterkrant
‘Aanrader voor zinderende avond’ – 8WEEKLY
In het spannende familiedrama Bonita Avenue, naar de roman van Peter Buwalda, staan het gevaar van geheimen en de vraag hoe goed je anderen echt kunt kennen centraal. Siem Sigerius, wiskundige, oud-judoka en Rector Magnificus van universiteit Tubantia heeft een indrukwekkende staat van dienst en dito gezin. De vuurwerkramp in Enschede is de voorbode van een explosie binnen het gezin. Terwijl zijn carrière tot grote hoogte stijgt, zakt Siem privé steeds verder weg in een modderpoel van leugens en bedrog. Wat houden zijn kinderen geheim? Wie kan hij vertrouwen? Stukje bij beetje krijgt het wurgende lot Siem en zijn gezin in haar greep.
Roman: Peter Buwalda
Bewerking: Koen Caris
Regie: Hanneke Braam
Met: Hajo Bruins, Willem Voogd, Marieke Giebels, Oda Spelbos, Marijn Klaver
Decor: Ellen Klever
Kostuums: Dorien de Jonge
Lichtontwerp: Stefan Dijkman
Muziek: Jip van den Dool
Productieleiding: Pitt de Grooth
Techniek: Willem Scheepstra, Luuk van Overeem
Landelijke tournee januari-april 2022
WINNAAR THEATERTEKSTTALENT STIPENDIUM 2017
Scènefoto’s: Annelies Verhelst
Publiciteitsfoto: Casper Koster
Lees hier een fragment van ‘MIJN’
Koop hier de prachtige tekstuitgave van it&fb
‘Wolven, die bijten zonder aarzelen hun eigen poot door, als ze in een klem komen te zitten.
Die begrijpen dat er soms iets kleins kapot moet om iets groots te redden.
Mensen zouden meteen gaan miepen,
“ugh, nee hoor, oh dat doe ik écht niet, nee, ik kan helemáál niet tegen bloed.”
olven die zien wat er moet gebeuren, en die gaan aan de slag.
Niet klagen, maar knagen.’
MIJN gaat over een klein en afgelegen mijndorp. Tien jaar geleden maakte een grote ramp een abrupt einde aan de mijnindustrie. Sindsdien is het dorp afgegleden: het geld is op, en scheuren en verzakkingen zijn aan de orde van de dag. De jongeren dromen ervan het dorp te verlaten, hun ouders dromen maar zo min mogelijk. Tot een paar maanden terug, toen een loterij de helft van de dorpelingen in één klap monsterlijk rijk maakte. De andere helft bleef arm.
In MIJN beschrijft Koen Caris hoe de menselijke neiging om alles in twee kampen te verdelen, een hechte gemeenschap uit elkaar kan trekken. En hoe juist die mensen die zich het minst gezien voelen, soms zelf geen oog meer hebben voor anderen.
Tekst: Koen Caris
Regie: Ada Ozdogan
Spel: Thomas Höppener, Bram van der Kelen, Dorien van Gent, Imke Smit, Mirthe Labree, Tobias Nierop, David van Uuden, Simme Wouters, Joep Paddenburg
Productie: Lieke Hillebrand
Met dank aan: Corien Baart
Première: februari 2020
– Nieuws uit Utrecht Centrum & Oost –
– Mens en Wijk –
– De Theaterkrant –
Speelperiode: okt-nov 2018
Foto’s: Moon Saris
Lees hier een fragment uit ‘FLAT’
LENA
Ja, nou, het is fijn dat het kon.
Toch? Ja.
Dat we hier terecht konden.
Het is niet slecht hoor, hier.
VICTOR
Nee
LENA
Nee
VICTOR
Het is niet slecht, hier.
LENA
Nee.
Aan de rand van de stad, waar de gebouwen plaatsmaken voor uitgestrekte velden, staat een hoge flat. In drie appartementen van deze flat wonen vijf mensen: er is het kersverse stel, dat zich halsoverkop in een leven samen heeft gestort. Het echtpaar, dat met lede ogen aanziet hoe hun gedeelde toekomst langzaam maar zeker een gedeeld verleden wordt. En de weduwe, die al jaren alleen nog terugblikt. Alle vijf staan ze op een breekpunt in hun leven. En alle vijf worstelen ze met dezelfde vragen: hoe bouw je een goed leven voor jezelf? Hoe weet je of je de juiste keuzes maakt?
FLAT speelde zich gelijktijdig af in drie appartementen van Socius Tuindorp Oost, een verzorgingstehuis waar jong en oud samen leefden. Drie intieme en ontroerende portretten over ouder worden, over de tijd die doorraast, en hoe we ons daartegen kunnen wapenen.
Tekst: Koen Caris
Regie: José Kuijpers, Ruurt De Maesschalck
Spel: Alex van Bergen, José Kuijpers, Ruurt De Maesschalck, Malou van Sluis, Ineke Swanevelt
Vormgeving: Eva Arends, Tim Vermeulen
Productie: Sophie Simenel, Saskia Hartsink
Première: oktober 2018
134-delige hoorspelserie naar het gelijknamige boek van Jonas Jonasson, in opdracht van BNNVARA & De Hoorspelfabriek. Genomineerd voor de Prix Europa 2017.
Allan wordt 100 en dat wordt groots gevierd in het bejaardentehuis. Behalve dan dat de jarige het op zijn heupen krijgt, en vlak voordat het feest losbarst door het raam klimt en verdwijnt. Zuster Alice, pers en burgemeester hebben het nakijken. Wat volgt is een krankzinnige, geriatrische roadtrip door Zweden, waarbij Allan (in willekeurige volgorde) een koffer vol geld vindt, achtervolgd wordt door een criminele bende, vrienden voor het leven maakt en een heel vriendelijke olifant leert kennen. En passant leert de luisteraar steeds meer over Allans lange en bijzondere leven, waarin zo’n beetje alle memorabele momenten uit de twintigste-eeuwse geschiedenis de revue passeren, steeds met Allan als wel heel bijzondere aanwezige.
Bewerking: Koen Caris, Eva Gouda
Regie: Vibeke von Saher, Marlies Cordia, Anne Lichthart
Spel: Raymonde de Kuyper, Joop Keesmaat, Erik van Muiswinkel, Lies Visschedijk, Jeroen Spitzenberger, Maarten Wansink, Martijn Fischer, Plien van Bennekom, Bob Fosko, Stefan de Walle, Cees Geel e.v.a.
Techniek: Frans de Rond
Première: januari 2017
– Theaterkrant –
– Het Parool –
‘Een ijzersterke voorstelling met een strakke, secure verhaallijn.’ ****
– Theaterkrant –
‘Een geslaagde lunchvoorstelling. En een die nieuwsgierig maakt naar omvangrijker werk van Caris.’ ****
– Het Parool –
‘Ten slotte winnen solidariteit en mededogen het van afgunst en frustratie, en dat is goed om te zien.’ ***
– Volkskrant –
Lees hier een fragment uit ‘El Camino’.
Koop hier de prachtige tekstuitgave van it&fb
‘Da’s ongelooflijk hè? Hoeveel troep één mens kan veroorzaken.’
Roza en Peter zijn al dertig jaar beste vrienden. En in die dertig jaar zijn ze volledig met elkaar vergroeid: ze maken elkaars gedachten af en hun lijven passen perfect. Ze zijn, de facto, de liefde van elkaars leven gebleken. En dat is prima, dat wil zeggen, dat is niet niets, nee, dat is zelfs veel, ja. Maar het is niet alles.
Het is niet waar je lijf naar verlangt, als het ’s nachts wakker ligt.
Roza is wethouder van cultuur. Al jaren bouwt ze aan een gigantisch museum, de kroon op haar carrière. Maar onlangs is het hele project in elkaar gedonderd. Roza zit in de verlaten bouwplaats als Peter haar op komt zoeken. Hij moet Roza iets vertellen. Iets dat hun hele vriendschap op scherp zal zetten. Dat ze dwingt te praten over waar ze al dertig jaar niet over praten.
El Camino is een scherpe tragikomedie over de schoonheid van allesomvattende vriendschap. Over ouder worden, over niet langer glad en wondloos zijn. Over hoe één ongeluk je levensloop voor altijd kan verleggen.
El Camino is geschreven voor, en begeleid door, Bellevue Lunchtheater.
Regie: Nina Spijkers
Tekst: Koen Caris
Spel: Hajo Bruins, Jacqueline Blom
Vormgeving: Ruben Wijnstok, Esmee Thomassen
Begeleiding: Tjeerd Posthuma
Première: februari 2016
GENOMINEERD VOOR DE ZILVEREN REISSMICROFOON 2015
In opdracht van de VPRO en de HoorSpelFabriek schreef Koen samen met Tomas Ross en Eva Gouda de zesdelige hoorspelserie De Oorlogskoningin. Over de rol van koningin Wilhelmina in de Tweede Wereldoorlog, en haar relatie met haar schoonzoon Bernhard. Jaren later vertelt de vorstin aan haar kleindochter Irene de waarheid over die periode. Een waarheid die de geschiedenis, de onderlinge verhoudingen en de rol van de Oranjes in een totaal ander licht zal zetten. Een waarheid die niemand anders ooit te weten mag komen.
Concept: Tomas Ross
Regie: Renee van Marissing
Tekst: Tomas Ross, Koen Caris, Eva Gouda
Spel: Petra Laseur, Marcel Hensema, Marcel Musters, Bartho Braat, Nadja Hüpscher, Sigrid ten Napel, Roos Ouwehand e.v.a.
Techniek: Frans de Rond
Première: 2015
WINNAAR GRAND PUBLIEKSPRIJS AMSTERDAM FRINGE FESTIVAL 2015
– Het Parool –
– Juryrapport Amsterdam Fringe Festival –
Speelperiode: 2015, 2016
‘Een integere ode aan het theater, en vooral aan haar vaak buitenissige publiek.’
– Het Parool –
‘[Klapvee] made great use of a specific location and had a fascinating impact on their immediate environment […] We look forward to what Als de Beren Komen and Inge Wannet will produce next.’
– Juryrapport Amsterdam Fringe Festival –
Lees hier een fragment van ‘Klapvee’.
“Vanavond als je voor de spiegel staat, dan zul je naar jezelf kijken
en dan zul je zien dat je er anders uitziet.
Denk niet dat je vanavond nog dezelfde bent.
Mensen hebben naar je gekeken. En dat gaat niet ongemerkt voorbij.”
Klapvee is een locatievoorstelling over zien en gezien worden. Een ode aan de Stadsschouwburg Amsterdam: een plek vol poëzie en geschiedenis, vol spanning en drama. Tijdens het Nederlands Theaterfestival zetten we je stil en laten we je kijken. Naar het gebouw, naar het publiek, en naar jezelf. Klapvee balanceert op de grens tussen kijken en bekeken worden. Tussen geschiedenis en fantasie, tussen plan en toeval. Luisterspel en locatietheater vallen samen tot één unieke theatrale werkelijkheid, waarin de grens tussen publiek en voorstelling steeds verder vervaagt.
Regie: Inge Wannet
Tekst: Koen Caris
Spel: Alex van Bergen
Techniek: Tony Streefkerk
Productie, publiciteit: Willemijn Pheifer
Première: september 2015
– De Volkskrant –
– CLEEFT –
Speelperiode: 2015, 2016
Foto’s: Saris & den Engelsman
Lees hier een fragment uit ‘DAK’
‘Aan de horizon drijven twee vliegtuigen door de lucht.
Ronken over de stad als vliegen rond een heet hoofd.
Je zou ze zo met je vinger kunnen wegtikken.
Kunnen platdrukken.’
Een man en een vrouw ontmoeten elkaar op de rand van een dak.
Hij staat klaar om zijn leven uit te lopen. Maar voor hij dat kan doen, voor iemand ook maar iets kan doen,
zien ze hoe aan de horizon twee vliegtuigen zich in elkaar storten.
Samen één bal vuur worden, een zon die midden in de stad ondergaat.
Dus daar staan ze. Die twee.
Te staan.
Wat kunnen ze anders?
DAK is een ontroerende en poëtische tragikomedie over afscheid nemen en achterblijven.
Een stuk als een zomeravond, waarin de tijd net wat langzamer verstrijkt, en het net wat later donker wordt.
Regie: Olivier Diepenhorst
Tekst: Koen Caris
Spel: Bas Keijzer, Malou van Sluis
Vormgeving: Eva Jongen
Productie: Sophie Simenel
Publiciteit: Lieke van Rijn
Première: juli 2015
Foto’s: Casper Koster
“Als de Beren Komen heeft een missie. Theater maken dat de diepte in gaat, zonder het contact met het publiek te verliezen. Met Berlin, Berlin! is dit gelukt. Mission completed!” – CultuurBewust.
Lees hier een fragment uit ‘Berlin, Berlin!’
‘Het gaat heel goed met ons
echt héél goed
het is belangrijk dat je dat begrijpt.’
Berlin, Berlin! is de nieuwe voorstelling van het Utrechtse gezelschap Als de Beren Komen. Over de wereld die alsmaar maakbaarder wordt, die op iedere straathoek duizend mogelijke toekomsten biedt. En over een broer en een zus die daar steeds verder in wegzinken.
Berlin, Berlin! is een tragikomedie over feesten en vechten, over binnen blijven en buiten houden, over groot worden en over klein blijven. Een ode aan de kinderen van gisteren, die nog niet de volwassenen van vandaag geworden zijn.
Regie: Jeek ten Velden
Tekst: Koen Caris, Elly Scheele
Spel: Alex van Bergen, Malou van Sluis
Vormgeving: Dymph Boss, Eva Jongen
Scenografie: Calle de Hoog
Productie: Sophie Simenel
Première: oktober 2014
Hoorspel naar het gelijknamige boek van Arjen Lubach.
Wanneer zijn jeugdliefde Caro hem verlaat, weet Merlijn Kaiser niets anders te doen dan zwelgen in zelfmedelijden. Hij komt nauwelijks zijn huis meer uit, mist deadlines en jaagt zijn vrienden tegen zich in het harnas. Dan wordt hij op een ochtend gebeld door zijn creditcardmaatschappij, met de verontrustende mededeling dat er in zijn naam allerlei vreemde uitgaven zijn gedaan in een pretpark in Zweden. Aangespoord door het verlies van Caro en de drang om zijn leven achter zich te laten, neemt Merlijn het besluit om zelf naar Stockholm af te reizen om de dief te ontmaskeren.
Op zijn zoektocht in Zweden blijkt de waarheid meer verregaande gevolgen te hebben dan hij had kunnen vermoeden. Nieuwe ontmoetingen en bizarre onthullingen zorgen ervoor dat Merlijn zijn beeld van zijn oude bestaan in Nederland grondig moet bijstellen.
Regie: Vibeke von Saher
Tekst: Koen Caris, Eva Gouda
Spel: David Lucieer, Anna Drijver, Egbert Jan Weeber, Jaap Spijkers, Peer Mascini, Evelien Bosmans, Lottie Hellingman, Arjen Lubach e.v.a.
Techniek: Frans de Rond
Première: oktober 2014
GENOMINEERD VOOR DE ZILVEREN REISSMICROFOON 2014
GENOMINEERD VOOR DE PRIX EUROPA 2015
In opdracht van de HoorSpelFabriek en Radio 1 bewerkten Koen Caris en Eva Gouda de gelijknamige bestseller van Peter Buwalda tot een hoorspelserie van 20 afleveringen.
Bonita Avenue vertelt het verhaal van een angstaanjagende driehoeksrelatie die explodeert tegen het decor van de vuurwerkramp in Enschede. Joni Sigerius, de dochter van Siem Sigerius, de rector magnificus van de Twentse universiteit, drijft samen met haar vriend Aaron een handel die maar beter verborgen kan blijven voor de wereld. Maar zoals dat gaat met geheimen: die hebben nog weleens de neiging om boven te komen drijven. Bonita Avenue is een Griekse tragedie in de hedendaagse setting van een studentencampus, over de oeroude strijd tussen bloedbanden en internetporno.
Regie: Marlies Cordia, Vibeke von Saher
Bewerking: Koen Caris, Eva Gouda
Spel: Jaap Spijkers, Georgina Verbaan, Waldemar Torenstra, Carine Crutzen, Ariane Schluter,
Dirk Zeelenberg, Ricky Koole, Maarten Wansink, Carla Hardy, Thom de Graaf e.v.a.
Muziek en sounddesign: Kuitenbrouwer&Henselmans
Techniek: Frans de Rond
Eindredactie: Frans Kotterer (NTR)
Première: januari 2014
Foto’s: Dayna Casey
Als de Beren Komen speelt De tweede zoon (en andere verhalen).
Lees hier een fragment uit ‘De Tweede Zoon’
‘Als je alles dat in m’n hoofd zit
eruit zou tillen
in je armen zou nemen
en op de grond uit elkaar zou laten spatten
zou dat jouw vorm aannemen.
Maar waarom je dat ooit zou doen?’
Alex en Malou vertellen verhalen. Donkere sprookjes voor volwassenen, waarbij de grens tussen verteller en hoofdpersoon, tussen echt en verzonnen, steeds vager wordt. Verhalen om bij te drinken. Verhalen voor ’s nachts. Verhalen die te gruwelijk, te ziek, te mooi zijn om naverteld te worden.
‘Verhalen zijn als een virus.
Twee keer ademen en de hele wereld is besmet.’
De tweede zoon (en andere verhalen) gaat over het gevaar van verhalen vertellen. Een intieme voorstelling voor iedereen die weet dat de echte monsters zich niet met kinderen bezig houden.
Regie: Eva Lemaire
Tekst: Koen Caris
Spel: Alex van Bergen, Malou van Sluis
Vormgeving: Eva Jongen
Première: september 2013, Theater Bellevue
Foto’s: Saris & den Engelsman
Lees hier een fragment uit ‘Zomerstad’
‘Dit is de zomerstad.
Waar de warmte blijft hangen tussen de gebouwen, en waar het alleen op de daken uit te houden is. Waar je vingertoppen zijn dichtgeschroeid omdat alles dat je aanraakt heet is.
Waar je overdag niet kan verbergen waar je vannacht in bed aan dacht.
Dit is de zomerstad.
Hier wonen wij.’
Zomerstad is een locatietheatervoorstelling, gemaakt op en voor Festival Over het IJ.
Een korte luistervoorstelling over de levens van twee mensen, van hun eerste ontmoeting als tieners tot hun laatste afscheid als oude, oude mensen. Een man en een vrouw die zó op elkaar gericht zijn dat ze zich zien als de enige twee inwoners van een eigen stad: de Zomerstad.
Maar hoe lang kun je met z’n tweeën nou een stad draaiende houden?
‘Alle belangrijke momenten van mijn leven hebben zich op een dak afgespeeld.
Er gebeurt iets op daken.
Er gebeurt iets als je zo ver boven de rest van je leven uitsteekt.
Dat verandert alles.’
Regie en spel: Karel Tuytschaever, Marlijn Spee
Tekst: Koen Caris
Begeleiding: Simone Hogendijk
Muziek: Marlijn Spee
Vormgevingsadvies: Eva Jongen
Première: juli 2013
Foto’s: Dayna Casey
Lees hier een fragment uit ‘Ladies and gentlemen we are floating in space’
‘Jij hebt gekke oogjes op mij.
Jij kijkt naar mij met een blik waarvan je denkt,
een blik van, daar moet ik dan iets mee.
Jouw ogen hangen.
Alsof ze alvast in bed zijn gaan liggen, en ik er dan zometeen bij moet kruipen.’
Het is de ochtend na de nacht waarvan iedereen dacht dat het de laatste zou worden. De nacht dat de wereld zou vergaan. In de weken daarvoor is de wereld doorgedraaid en stilgevallen. Is er gefeest. Is er geplunderd. Is alles opgeraakt.
En nu komt de zon op. Is er niets gebeurd.
Zij wordt wakker op zijn terrein. Een kleine nachtwinkel, in een stad, in een wereld die misschien maar beter wel op had kunnen houden.
Het eten is op.
De muren zijn dun.
En de mensen buiten, de mensen roeren zich. De mensen krijgen honger.
Ladies and gentlemen we are floating in space is een voorstelling over hoeveel we over hebben voor ons verleden. Over millimetermacht en slaapgebrek. Over de mogelijkheid om opnieuw te beginnen, en of je dat eigenlijk wel willen moet.
‘Er gebeuren vreemde dingen als je niet meer slaapt.
Kun je geen verantwoordelijkheid voor nemen.
Toch?’
Regie: Monique Baas
Tekst: Koen Caris
Spel: Reinier Demeijer, Anneke Sluiters
Vormgeving: Dymph Boss, Eva Jongen
Dramaturgie: Ninke Overbeek
Begeleiding: Sytze Schalk
Première: mei 2013
SHORTLIST AMSTERDAM FRINGE DIORAPHTE AWARD 2012
Foto’s: Dayna Casey
Een bijzonder volwassen en sterk gespeelde relatietragikomedie.
– de Volkskrant –
Knappe tekst, goed gespeeld, en ‘gewoon’ geestig, onderhoudend en ontroerend.
– NRC –
Lees hier een fragment uit ‘Als de Beren Komen’
Recensie NRC
Recensie Volkskrant
‘Vrouw op de vloer, vrouw op de vloer! Dan zal er wel wat te gebeuren staan, of niet dan?’
Als de Beren Komen is een tragikomische voorstelling over gedoemde liefde. Over onze behoefte aan een publiek, juist tijdens de meest intieme momenten van ons bestaan. Over highlight-goudbruin-surfermeisjes en de geur van beren. Over Ties en Julia. Twee mensen die steeds verder in elkaar verstrikt raken, hoe graag ze ook los zouden scheuren. Die elkaar en het publiek bespelen in een poging hun gelijk te halen, ten koste van alles.
Als de Beren Komen is een deel Edward Albee, een flinke scheut Hollandse miserie, een vleugje soap, en een mespunt thriller. Locatietheater op de vloer. Een schurend stuk over het spelen van een smerig spel, omdat je niet weet wat je anders zou moeten.
Regie: Alexander de Vree
Tekst: Koen Caris
Spel: Alex van Bergen, Malou van Sluis
Decor: Eva Jongen
Kostuums: Dymph Boss
Begeleiding: Greg Nottrot
Première: augustus 2012
Foto’s: Dayna Casey
Lees hier een fragment uit ‘Wahn’
‘Als je hier rondkijkt,
kan je niet anders dan je afvragen hoe het hier ook niet mis kon gaan.
Deze stad is niet gebouwd op een prettig einde.’
De plaats: Stad Vertigo. Een machinale droom van een stad. Een kolos van verroest metaal. Als je hier rondloopt gaat het dreunen van de fabrieken in je voeten zitten. Het nestelt zich in je buik. De horizon staat in brand. Er wordt gebouwd in de verte. Maar wat, en door wie, weet niemand.
Een arbeider en zijn vrouw worden wakker.
Hij gezond, zij met een onverklaarbaar gat in haar hoofd.
Een vreemde geur en het vuur aan de horizon luiden het startschot voor een zoektocht naar de waarheid achter de stad, het bouwen, en het schaduwbewind dat de macht in handen heeft.
WAHN is een moderne whodunit waarin de grens tussen waarheid en waan, lijf en leden, leven en dood steeds vervaagt. Een donkere tragikomedie over de wil van een stad en de angsten van één man, geïnspireerd op Metropolis, War of the Worlds en het werk van Charlie Kaufman.
Regie: Daria Bukvić
Tekst: Koen Caris
Spel: Isis Cabolet, Tomer Pawlicki
Vormgeving: Dymph Boss
Licht: Florian Oele
Première: maart 2012
WINNAAR CAFÉ THEATER FESTIVAL 2012
‘De eerste en de laatste dag lijken verbazingwekkend veel op elkaar.
Ze zijn praktisch hetzelfde.
Maar misschien doe je het dit keer anders.
Beter.
Wie zal het zeggen.’
Stel: Ties en Julia zijn uit elkaar. Nog niet fysiek, laat staan geestelijk, maar op z’n minst dan toch vanuit een moreel oogpunt. Daar, net voorbij het einde, beginnen we.
De laatste ronde.
Maar is het wel een einde als er niemand weggaat? En hoe kun je iemand vergeten als je huid dat weigert?
Voor wie er nog te vrezen valt is een ontroerende en humoristische tragikomedie over alle laatste keren, over Beethoven en beren vangen, geïnspireerd op Who’s afraid of Virginia Woolf?
Regie: Roos Hoogland, Ferry Spits
Tekst: Koen Caris
Spel: Malou van Sluis, Alex van Bergen
Première: maart 2012
“‘1924 – Ergens tussen Denver en Colorado Springs’ trof de jury vooral vanwege de poëtische sfeer die de schrijver oproept met zijn fictieve cowboystadje. De personages zijn allemaal even overtuigend, de dialogen mooi van karigheid, en de metaforen die Caris hanteert zijn spaarzaam maar sterk en betekenisvol.”
– Juryrapport ITs Playwriting Award 2011
Lees hier een fragment uit ‘1924 – Ergens tussen Denver en Colorado Springs’
‘En het zijn die wijven hè
die die die
uuuh m’n zoon is dood
uhuhuh m’n broer is dood
ja Jezus
dat weten we toch
daar hoeven we toch
niet zo verdomde moeilijk over te doen.’
In een klein, al bijna vergeten dorpje komt op een dag een vreemdeling aan. Iemand uit de grote stad. Een Verteller.
Zijn komst wordt niet op prijs gesteld. Je ziet het aan de mensen. De glazen gaan sneller naar de lippen. Oud zeer drijft sneller boven.
De komst van de Verteller legt de scheuren in het stervende dorpje bloot. Het leven daar is niet bestemd voor andermans ogen. Terwijl Bobbie, de jonge dochter van twee dorpelingen, steeds verder verdwaalt in de verhalen van de Verteller, en in haar dromen over een leven ergens anders, bereidt de rest van het dorp zich voor. Het kan niet anders of er staat wat te gebeuren.
1924 – Ergens tussen Denver en Colorado Springs is een teksttheatervoorstelling over religie, familie, het verdriet, de dood, de drank, de droom en de verdomde hitte.
‘Het zijn de slopende dagen van zon en gruis.
Binnenkort wordt alles heel, heel erg anders.’
Regie: Bengt Kropmans
Tekst: Koen Caris
Spel: Amaya Alvarez, Maud Bredius, Casper Nusselder, Liselot Pluister, Anne Stam, Jasper Tonnon, Ilke Turpijn
Vormgeving: Dymph Boss
Assistentie vormgeving: Nino van Warmerdam
Muziek: Timo Eelkema
Lichtontwerp: Tony Schuite
Première: mei 2011
SHORTLIST INTERNATIONAL PLAYWRITING CONTEST 2012 (The Internationalists).
Lees hier een fragment uit ‘Dat je denkt dat je denkt aan vroeger’
‘En het eerste dat ze vragen
het eerste dat ze allemaal vragen
in stilte of hardop
beschaamd of vol overgave
aan zichzelf of aan de hele wereld
is
waarom ik?
waarom – in godsnaam – ik?
Alsof daar enige logica achter steekt.
Alsof dat meer dan toeval is.
Alsof wij het wel snappen.’
In ‘Dat je denkt dat je denkt aan vroeger’ weet Christiaan, vers van de middelbare school en met de wereld aan z’n voeten, niet wat hij met zichzelf aan moet. Terwijl zijn vrienden en vriendin zich opmaken om te gaan studeren, is hij wanhopig op zoek naar iets groots. Iets echts.
En dus gaat hij het leger in. Want wat zou hij anders? Zijn vrienden verklaren hem voor gek, zijn vriendin is woedend. Al snel wordt hij naar Afghanistan uitgezonden. Op de laatste dag van zijn verblijf daar ontploft er een bom en komt hij samen met een aantal andere jonge soldaten vast te zitten onder het puin.
‘Dat je denkt dat je denkt aan vroeger’ vertelt drie verhalen: het verhaal van de soldaten die langzaam maar zeker uit hun leven wegvallen. Het verhaal van de achterblijvers, die zich proberen te verzoenen met Christiaans vertrek, en hun eigen, snel veranderende, levens. En het verhaal van de fantasie van Christiaan, die steeds meer de macht grijpt.
Deze drie verhaallijnen komen samen in een fragmentarisch stuk over volwassen worden. Over de zoektocht naar iets echts, ten koste van alles.
Regie: Anika Abbing
Tekst: Koen Caris
Begeleiding: Gijsje Kooter
Spel: Robin Puskas, Nienke Rombouts, Dylan Vianen, Noëlla Cornelisse, Anouk Molenaar, Rosanne Bos, Lisa Ouwendijk, Vienna Roos, Amber Torenbeek, Jennifer Muller
Première: maart 2011
De handen
De voeten
De pezen
De tong
De kiezen
De billen
De botten
De buik
Als hij loopt, ga ik vooruit.
Als ik knipper, ziet hij even niets.
Als hij het koud heeft trek ik een jas aan.
Wij zijn alles van elkaar.’
Foto’s: Ger van Boxtel
Lees hier een fragment uit ‘Ons Wil’
Ergens tussen moeders op mannenmissie, en verhalen over Cambodjaanse zwerfkindjes, zit Gijs. Gijs is een jongen, een knul in de zogeheten bloei van zijn leven.Hij probeert wanhopig contact te krijgen met de wereld hem heen. Hij wordt hierin gesteund en gestuurd door zijn gedachten, die als duiveltjes door zijn wereld heen springen. Terwijl de grens tussen fantasie en werkelijkheid steeds vager wordt, zoekt Gijs zijn weg door een wereld die hij niet bevatten kan.
Ons Wil is een jeugdvoorstelling over jezelf vinden of liever niet, de controle over je eigen hoofd houden of verliezen, over de driehoeksverhouding tussen moeder en zoon, en over puberhanddoekjes in Afrika.
Concept & regie: Mareille van Straaten
Tekst & dramaturgie: Koen Caris
Spel: Pieter Jan Hollevoet, Clara Peeters, Jasper Wille, Malou van Sluis, Alex van Bergen
Vormgeving: Sanne Oostervink
Muziek: Hannah Hoogland
Première: mei 2009